Potoki, rzeki i jeziora w Bukowinie Tatrzańskiej

Co warto wiedzieć o wodzie, czyli jeziorach i rzekach w Bukowinie

Niewielu turystów i narciarzy przybywających do Bukowiny Tatrzańskiej zwraca uwagę na ten element przyrody nieożywionej jakim jest woda, a już tylko nieliczni spodziewają się ujrzeć w tym rejonie jeziora. Gmina Bukowina Tatrzańska posiada ich jednak aż osiem. Wszystkie stanowią prawdziwe górskie perły i z pewnością są znane nie tylko wytrawnym turystom. Wśród nich jest Morskie Oko, Czarny Staw pod Rysami oraz jeziora znajdujące się w słynnej Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Każde z tych jezior zasila potoki i źródła jakie napotkamy w wędrówkach wokół Bukowiny Tatrzańskiej. Większe biorą początek bezpośrednio w stawach tatrzańskich a niektóre powstają ze źródeł znajdujących się na znacznej wysokości. Od strony wschodniej Bukowina graniczy z rzeką Białka; do niej wpadają liczne potoki dzielące poszczególne wierchy, na których rozłożona jest wieś. Białka u stóp Bukowiny tworzy spore rozlewisko o poszarpanych, nieuregulowanych brzegach. Prąd Białki jest bardzo rwący. Przy najmniejszym podniesieniu się jej poziomu można zaobserwować w przezroczystej wodzie rzeki lekko i szybko toczące się po dnie kamienie zwane otoczakami, ważące nieraz 15 do 20 kg. Dno Białki jest płaskie, kamieniste, o nierównej głębokości od kilkunastu cm, nawet do paru metrów. Wzdłuż brzegów ciągną się pola wyrzuconych przez wodę gładkich, białych głazów różnej wielkości. Są one ulubionym miejscem plażowania wczasowiczów. Wyrzucone kamienie i głazy górale użytkowali jako budulec przez kilka stuleci.

Na dzień dzisiejszy pozyskiwanie kamieni z rzeki jest jednak już zakazane. Białka jest rzeką graniczną. Początek jej stanowi wypływający z doliny Biała Woda potok Biała Woda, który łączy się z Rybim Potokiem wypływającym z Morskiego Oka i potokiem Roztoka z doliny Roztoka w Tatrach Wysokich. Białka opuszcza Tatry koło Łysej Polany, przemierza Podhale i w okolicach osiedli Frydman, Maniowy, Dębno - wpada do Dunajca. Po drodze jest zasilana szeregiem dopływów, z których kilka drobnych znajduje swe źródła w Bukowinie Tatrzańskiej. Wierchy: Bachledowy, Rusiński i Głodowski oddzielone są od Kramarskiego niewielkim Potokiem Odewsiańskim. Wypływa on ze stoku Wierchu Olczańskiego tworząc wijący się jar zarośnięty drzewami, otaczającymi kwieciste polanki i łączki. Do Odewsiańskiego wpada Potok Cabański wypływający z pogranicza wierchów Bachledowego i Rusińskiego. Wierchy Kramarski i Przedomiański oddziela Potok Podgórzański wypływający u stóp Klina. Źródło jego nosi nazwę Pinkusowego od nazwiska arendarza dawnej dworskiej karczmy w Bukowinie. Bukowinę od wsi Białki odgradza potok Palenica. Między Bukowiną a wsią Brzegi natrafiamy również na szereg dopływów Białki. Są to: Potok Zawiersiański między wierchami Przeddomiańskim i Niskim, Potok Zalesiański oddzielający wierchy Niski i Wysoki i Potok Pasieczny wypływający z za Wysokiego Wierchu, a łączący się z Potokiem Brzegowskim. Ma on swe źródło w Karpęcinach i oddziela gromady Bukowinę i Brzegi. Od zachodniej strony Bukowiny wzdłuż Wierchu Buńdowego przepływa duży potok zwany Porońcem. Wypływa on nieco powyżej polany Poroniec u stóp Zadniego Wierchu (1067 m npm.).

Poroniec płynie malowniczym jarem stanowiącym doskonałe miejsce do płytkich kąpieli wodnych. Pod miejscowością Poronin potok Poroniec łączy się z rzeką Zakopianką, tworząc Biały Dunajec wpadający następnie do Dunajca. Wracając do rzeki Białki należy podkreślić, że jest to jedna z najbardziej czystych rzek w całej Polsce i jest jednocześnie wymarzonym rajem dla każdego wędkarza muchowego. Łowienie jest dozwolone od granicy z Tatrzańskim Parkiem Narodowym aż po ujście rzeki do zalewu Czorsztyńskiego, wyłączając niewielki obszar obejmujący rezerwat przyrody jakim jest ,,przełom Białki”. Biorąc pod uwagę alpejski charakter rzeki i oddalenie od budynków mieszkalnych, wędkarze poszukujący samotności znajdą tu wiele miejsc idealnych do zapewnienia sobie spokoju podczas wędkowania. Na dobre połowy możemy liczyć zwłaszcza w miejscach, gdzie rwący prąd tworzy głębokie bruzdy w dnie rzeki. Poszukując ich, warto zatrzymać się też miejscach z zapadniętymi brzegami i pokrytych powalonymi drzewami. Ponieważ większość biegu rzeki jest stosunkowo płytka, każde z takich miejsc stanowi idealną kryjówkę dla płochliwych pstrągów. Rzekę zasiedlają również lipienie, a po pierwszych roztopach śniegów możemy liczyć też na troć jeziorową i głowacicę utrzymujące się przy ujściu rzeki do jeziora Czorsztyńskiego. Warto zauważyć, że paradoksalnie czystość wody pomimo oczywistych walorów jest niestety przeciwnikiem wędkarzy utrudniając zbliżanie się do ryb na odpowiednią do połowu odległość. Jeżeli jednak ktoś nie jest wystarczająco doświadczonym wędkarzem, to warto chociażby dla samej satysfakcji zmierzyć się z górskimi przedstawicielami zasobów wodnych gminy Bukowina Tatrzańska i spędzić miłe chwile w niesamowitym krajobrazie górskim.

Woda jest skarbem Bukowiny Tatrzańskiej